Giai đoạn 1

Thi công phần dài hơn 2000 km từ Hòa Lạc (Hà Nội) tới Bình Phước. Ngày 5 tháng 4 năm 2000, Đường Hồ Chí Minh khởi công xây dựng giai đoạn 1 và đến năm 2006 đã tiến hành nghiệm thu cơ sở được 1.234,5 km đường, 261 cầu, 2 hầm và 2 nhà hạt. Vào những tháng đầu năm 2007, các đơn vị thi công đang gấp rút thi công các đoạn Hòa Lạc – Xuân Mai thuộc Hà Nội (dài 13 km), Hà Nội – Hòa Bình và đoạn qua Vườn Quốc gia Cúc Phương phần thuộc địa phận tỉnh Thanh Hóa (dài 93 km đường, 2 cầu lớn, 22 cầu trung và 6 cầu cạn), đoạn Ngọc Hồi – Tân Cảnh thuộc tỉnh Kon Tum (dài 22 km) và đường ngang nối cảng Nghi Sơn với Đường Hồ Chí Minh (dài 54 km). Theo nhận định của Ban Quản lý dự án Đường Hồ Chí Minh, đến cuối tháng 6 năm 2007, toàn bộ tuyến đường Hồ Chí Minh giai đoạn 1 sẽ được hoàn tất và tiến hành nghiệm thu cấp Nhà nước.[2] Đến ngày 30 tháng 4 năm 2008, Đường Hồ Chí Minh trên phần giai đoạn 1 đã thông tuyến.[3]

Giai đoạn 2

Thi công phần từ Pác Bó (Cao Bằng) đến Hòa Lạc, phần Quốc lộ N2 và đoạn Năm Căn – Đất Mũi.

Đoạn Cam Lộ – Tuý Loan

Đoạn Chơn Thành – Đức Hoà

Đoạn Năm Căn – Đất Mũi

Dự án có điểm đầu tại cầu Ông Tình (huyện Năm Căn) và điểm cuối tại Khu du lịch Đất Mũi (xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển), tỉnh Cà Mau. Toàn tuyến có tổng chiều dài hơn 58 km, quy mô đầu tư theo tiêu chuẩn đường cấp III đồng bằng. Hiện tuyến đường đã thông xe.

Đoạn Quốc lộ N2

Giai đoạn 3

Sau năm 2020, hoàn chỉnh toàn tuyến và từng bước xây dựng các đoạn tuyến theo tiêu chuẩn đường cao tốc.

Đoạn Chợ Chu – Ngã ba Trung Sơn

Đoạn Rạch Sỏi – Vĩnh Thuận

Dự án có điểm đầu tại Km 88 + 540 trên Quốc lộ 61 và điểm cuối tại Km 65 + 100 trên Quốc lộ 63 (thị trấn Vĩnh Thuận, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang). Tổng chiều dài tuyến khoảng 51,82 km. Tuyến đường có thiết kế cấp III đồng bằng, bề rộng nền 22,5m với 4 làn xe. Dự án sẽ hoàn thành sau năm 2020 do thiếu vốn.

Giai đoạn 1, dự án có quy mô đường cấp III đồng bằng, 2 làn xe, bề rộng nền đường 12m, mặt đường 11m. Dự kiến xây dựng 26 cầu; trong đó có 03 cầu vượt sông lớn là cầu Cái Lớn, cầu Bần Ổi và cầu Bến Luông; thiết kế vĩnh cửu bằng thép, bê tông cốt thép và bê tông cốt thép dự ứng lực. Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án khoảng 3.904,66 tỷ đồng. Dự kiến sẽ khởi công dự án vào năm 2023 và hoàn thành năm 2025.

Về hướng tuyến, đoạn Rạch Sỏi - Bến Nhất cơ bản đi trùng, tận dụng và mở rộng Quốc lộ 61 hiện hữu. Đoạn Gò Quao - Vĩnh Thuận: Từ điểm tách Quốc lộ 61 (khoảng Km 67 + 000) tuyến đi theo hướng Đông Nam đến khu vực phà Cái Lớn, vượt sông Cái Lớn tuyến đi bên phải Đường tỉnh 12 (qua trung tâm xã Vĩnh Thắng, Vĩnh Tuy) và kênh Lộ Xe đến phà Vĩnh Tuy (sông Cái Tàu); vượt sông Cái Tàu và đi song song, cách kênh Lộ Xe khoảng 300m - 500m đến phà Vàm Chắc Băng (kênh Ngã Ba Đình); vượt kênh Ngã Ba Đình, đi bên trái Đường tỉnh 12 và kênh Chắc Băng; đến khoảng Km 52 + 000 tuyến đi tránh thị trấn Vĩnh Thuận; kết thúc tại Km 61 + 673 (nhập vào Quốc lộ 63 tại khoảng Km 65 + 100).

Dự án đã chính thức được khởi công vào ngày 6 tháng 3 năm 2024 và dự kiến thông xe vào năm 2025.[4] Đây là dự án có ý nghĩa quan trọng, nối thông Quốc lộ N2 với Quốc lộ 1, Quốc lộ 61, Quốc lộ 63, Quốc lộ 80 và tuyến đường bộ ven biển khu vực Tây Nam Bộ để tạo thành hệ thống giao thông liên hoàn của khu vực.

Sửa đổi và ý kiến

Cuối năm 2013, Văn phòng Chính phủ có trình Quốc hội về sửa đổi bổ sung Nghị quyết số 38/2004/QH11.[5]

Cuối năm 2013, đại biểu Quốc hội tại tỉnh Quảng Ninh cho là "tuyến đường Hồ Chí Minh có nhiều gấp khúc, khúc ngoặt so với tuyến đường Quốc lộ 1. Đề nghị quy hoạch tuyến đường cần cắt cua, giảm bớt những khúc ngoặt đảm bảo thuận lợi cho giao thông. Trong bối cảnh khó khăn về nguồn vốn hiện nay, đề nghị Uỷ ban Thường vụ Quốc hội nghiên cứu xem xét nên dừng lại để bảo dưỡng, tu sửa tuyến đường".[6]